de hoofdstukken
Alle verhalen spelen zich af op een locatie in Rome. Je kunt jezelf zien zitten op het Forum Boarium, in het Colosseum, onder het balkon van Mussolini of op het dorpsplein van Testaccio. Ik ben ervan overtuigd dat de geest van de plek inspiratie biedt. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een rondleiding gevat in een route. Dat maakt de verhalen nog beter voorstelbaar.
Hoofdstuk 1
De Eeuwige Stad: veerkracht in elke vezel
Veerkracht’ zegt iets over wat blijvend, maar niet onveranderlijk is. Het is de essentie van hoe de Romeinen Rome zagen: als een flexibel begrip dat onder alle omstandigheden zou overleven. Op welke manier heeft het idee van de Eeuwige Stad Rome ook onder moeilijke omstandigheden richting gegeven aan de toekomst van de stad? In dit hoofdstuk staan daarover geschiedenissen die ook nu nog tot de verbeelding kunnen spreken.
Rondleiding
Hoofdstuk 2
Kennis: de macht van het weten
Het thema van dit hoofdstuk is de ongemakkelijke maar onlosmakelijke relatie tussen kennis, macht en gezag. De geschiedenis van het centrum van de macht, Rome, biedt vele verhalen over dit thema. Die ik als gids dan weer kan vertellen en mijn gezag ondersteunen.
Waarom is dit moeilijke thema zo belangrijk? Omdat kennis de bouwstenen levert om daarmee verhalen te vertellen om de werkelijkheid te duiden.
Hoofdstuk 3
Seks, geslacht en gender
Wie in Rome rondloopt kan zich niet onttrekken aan de overmaat aan verwijzingen naar seksualiteit die je in deze stad tegenkomt. En ja: ook naar andere vormen dan het klassieke binaire mannetje-vrouwtje. Als er een thema is waar je nu juist géén verhaal verwacht in de geschiedenis van Rome, dan is het wel ‘het genderspectrum’. In het oude Rome was er toch geen vrijheid om naar voorkeur je seksualiteit te beleven, laat staan in het christelijk Rome van de pausen?
Hoofdstuk 4
Perspectieven op het Colosseum
Het Colosseum is een onverwoestbaar icoon van Rome. Maar wat is het eigenlijk? Welk verhaal vertelt het Colosseum? Op die vraag zijn verrassend veel antwoorden mogelijk. Het hangt er vanaf door welke bril je kijkt. Wat zien we, welke vragen stellen we aan het monument? Daarmee komt de bezoeker zélf in beeld: het verhaal van het Colosseum gaat niet alleen over het monument, maar ook over het perspectief van de kijker.
Hoofdstuk 5
Toerisme: bestemming Rome
Toerisme is misschien wel de meest constante factor in de geschiedenis van Rome: Rome is altijd een toeristische bestemming geweest.
Toerisme kan gedijen in tijden van vrede en welvaart, en toegankelijke mogelijkheden om je te verplaatsen. Voorwaarden die grotendeels aanwezig zijn in de westerse wereld in de 21e eeuw. De mens heeft altijd zijn horizon willen verleggen, maar leiden ook in de toekomst nog alle wegen naar Rome?
Hoofdstuk 6
Leiderschap volgens Rome: mannen aan de macht
Op Piazza Venezia meten de belangrijke historische leiders van Rome zich met elkaar. Misschien is in Rome wel de grootste concentratie van leiders te vinden die door de eeuwen heen impact op de wereldgeschiedenis hebben gehad.
Leiderschap is de actieve component van macht. De leider zet mensen in beweging om de gedeelde (organisatie)doelen te realiseren. Over het thema ‘leiderschap’ zijn complete bibliotheken volgeschreven. Maar biedt het verleden niet ruimschoots de voorbeelden die we nodig hebben om over leiderschap te leren?
Hoofdstuk 7
Over het einde
Iets tot een (goed) einde brengen is niet makkelijk. Het einde is ongemak. Vaak voel je het al sluimeren, onbewust: het einde van een relatie, project, baan, periode, fase, tijdperk, verhaal – een boek. Vaak ben je zelf de laatste om te onderkennen wat de omgeving al lang ziet. Het einde van een tijdperk, het einde der tijden zelfs: hoe vaak is dat al niet verzucht in de geschiedenis? Maar de vraag naar het einde is tegelijk de vraag naar wat er dan volgt. Of is het einde definitief, game over?